Ułatwienia dostępu

Informacja głównego lekarza weterynarii dla posiadaczy bydła, owiec, kóz, świń oraz innych zwierząt parzystokopytnych na temat Pryszczycy.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Mońkach informuje, o stwierdzeniu w dniu 10.01.2025 r. pierwszego od 37 lat przypadku pryszczycy u trzech wołów domowych na terenie Niemiec. Gospodarstwo, w którym wystąpiła pryszczyca zlokalizowane jest w odległości około 70 km od granicy z Polską, w gminie Hoppegarten, w powiecie Maerkisch-Oderland, kraj związkowy Brandenburgia.

PRYSZCZYCA

Pryszczyca (Foot and mouth disease – FMD) jest zakaźną i zaraźliwą chorobą zwierząt parzystokopytnych domowych oraz dzikich. Na zakażenie najbardziej wrażliwe jest bydło, następnie świnie, owce i kozy.

Choroba nie jest groźna dla ludzi.

Drogi zakażenia:

Zakażone zwierzęta wydalają wirus z wydychanym powietrzem, wydzielinami oraz wydalinami. Największa koncentracja wirusa znajduje się w płynie surowiczym i nabłonku pojawiających się pęcherzy. Zwierzęta mogą być nosicielami wirusa nawet do kilku lat.

Źródła zakażenia:

  • zakażone zwierzęta
  • ślina, mleko, kał, pasza, woda, podłogi, pastwiska, skóra, wełna
  • mięso i jego przetwory nie poddane odpowiedniej obróbce
  • nasienie i zarodki,
  • wektory mechaniczne: środki transportu, narzędzia i sprzęt używany przy pracy ze zwierzętami wrażliwymi, ręce odzież i obuwie obsługi, gryzonie, ptaki,
  • odpadki kuchenne.

Objawy pryszczycy

  • okres inkubacji: bydło i świnie – do 14 dni (najczęściej od 3 do 8 dni), owce i kozy – do 21 dni,
  • pęcherzyki, pęcherze i bąble występujące na w jamie gębowej, na wargach, języku, w okolicy otworów nosowych oraz na wymieniu, strzykach, w szparze międzyracicowej i na koronkach racic, po ich pęknięciu – nadżerki,
  • temperatura ciała podwyższona o 1,5 – 2,50C,
  • apatia,
  • obfite ślinienie,
  • spadek mleczności aż do całkowitego zaniku,
  • utrudnione przeżuwanie i utrata łaknienia,
  • otwieranie jamy ustnej z charakterystycznym cmokaniem,
  • kulawizna jednocześnie na wiele kończyn, sztywny chód,
  • wśród dorosłych zwierząt śmiertelność jest niewielka,
  • zwierzęta młode (cielęta, prosięta, jagnięta) są bardzo wrażliwe i często padają z powodu zapalenia mięśnia sercowego bez innych oznak choroby.

Przebieg choroby

Bydło – przebieg choroby jest gwałtowny. Zakażenie szerzy się błyskawicznie i w ciągu 24-48 h w gospodarstwie mogą chorować wszystkie zwierzęta. Padnięcia dotyczą przede wszystkich młodych zwierząt i są najczęściej spowodowane wtórną infekcją bakteryjną.

Świnie – choroba rozprzestrzenia się błyskawicznie. U zwierząt obserwuje się trudności ze wstawaniem, występuje wysoka śmiertelność prosiąt ssących. Świnie stojące opierają się bardzo ostrożnie na racicach.

Owce i kozy – rozprzestrzenienie choroby w stadzie jest mniej gwałtowne niż u świń i bydła. Choroba przebiega łagodnie bez wyraźnie zaznaczonych objawów ogólnych i klinicznych. U owiec objawem, który powinien nasuwać podejrzenie pryszczycy jest nagłe wystąpienie kulawizn u znacznego odsetka zwierząt oraz wysoki wskaźnik jagniąt padłych w okresie wykotów.

Ochrona zwierząt przed chorobą.

W celu ochrony stada przed wniknięciem wirusa pryszczycy należy pamiętać, żeby zwierzęta wprowadzane do stad muszą pochodzić z wiadomego źródła i być oznakowane, a jeżeli pochodzą z innego kraju – zaopatrzone w świadectwo zdrowia potwierdzające ich pochodzenie i status zdrowotny. Należy bezwzględnie przestrzegać zasad bioasekuracji.